Onderzoek getroffenen Poldercrashhttp://www.haarlemmermeer.nl/Actuele_informatie/Informatie_voor_de_pers/Persberichten_2013/Persberichten_2e_kwartaal/Onderzoek_getroffenen_PoldercrashResultaten van drie belrondes onder getroffenen vliegtuigongeluk Turkish Airlines25 februari 2009 stort de TK 1951 neer op een akker in Haarlemmermeer. Al snel was duidelijk dat de getroffenen van dit ongeluk uit heel Nederland en uit meerdere landen kwamen en veel mensen alleen reisden. Om deze groep doeltreffend te screenen op psychische klachten en vroegtijdig een hulpvraag te kunnen signaleren, is door de Veiligheidsregio Kennemerland besloten om meerdere malen telefonisch contact te zoeken met de getroffenen. De wijze waarop dit gedaan is, onderscheidt zich van andere onderzoeken. Er is persoonlijk contact met de getroffenen geweest, dit contact heeft zowel op de korte als de lange termijn plaatsgevonden. Bij de drie belrondes is voor de eerste keer gewerkt met een vragenlijst die speciaal is ontwikkeld voor het screenen op psychische klachten. Deze aanpak werd in grote meerderheid (zeer) positief ervaren en gewaardeerd door getroffenen.
“Prettig aan het contact was dat alleen de vraag werd gesteld ‘hoe gaat het met u?’ zonder bijbedoelingen. Zelf wil je niet altijd erkennen dat het niet goed gaat, daar kan een professional goed bij helpen”
Passagier Poldercrash.
De resultaten
Door de persoonlijke benadering en het werken met een vaste vragenlijst hebben de gesprekken zeer bruikbare informatie opgeleverd over de klachten en hulpbehoeften van de getroffenen en de bruikbaarheid van de vragenlijst om op psychische klachten te screenen. Uit de gesprekken blijkt dat een aanzienlijk deel na 3,5 jaar nog last heeft van psychische klachten en een hoger percentage dan de Nederlandse bevolking posttraumatische stress klachten heeft. Ook op langere termijn ervaren getroffenen nog problemen. Daarnaast blijkt de gehanteerde vragenlijst goed bruikbaar om een posttraumatische stress – stoornis (PTSS) vast te stellen of te voorspellen. Deze resultaten zijn op een mini – symposium in het raadhuis van de gemeente Haarlemmermeer gepresenteerd aan diverse professionals, zoals medewerkers van Slachtofferhulp, GGD en gemeenten.
“Belangrijke conclusies, die gedeeld moeten worden met eenieder die betrokken kan zijn bij nazorg aan getroffenen”
Drs. Th .L .N. Weterings, burgemeester Haarlemmermeer.
Het onderzoek
Het onderzoek is uitgevoerd door de Veiligheidsregio Kennemerland en Stichting Impact, in samenwerking met de Vrije Universiteit Amsterdam. In totaal is drie keer telefonisch gesproken met de getroffenen: twee keer in 2009 en in 2012 is daar een derde belronde aan toegevoegd.
“De grote meerwaarde van dit onderzoek is de koppeling die gemaakt is tussen wetenschap en praktijk. Het is een kleinschalig en praktisch onderzoek met concrete aanbevelingen”
Dhr. F. Kuntz MMI, waarnemend directeur publieke gezondheid Kennemerland.
Verslag symposium Psychosociale hulphttp://www.vrk.nl/nieuws/verslag-syposium16 mei 2013 4:20
Drie belrondes naar de getroffenen van het vliegtuigongeval van Turkish Airlines TK 1951 verspreid over 3,5 jaar, hoe effectief is dat en wat zijn de effecten hiervan? De resultaten van dit onderzoek, door stichting Impact en GGD Kennemerland, werden op woensdag 15 mei 2013 gepresenteerd.
In het raadhuis van Gemeente Haarlemmermeer werden alle deelnemers, onderzoekers en enkele passagiers van Turkish Airlines welkom geheten door Burgemeester Weterings. Hij nodigt het onderzoeksteam uit om aanleiding, achtergrond, resultaten en onderzoeksmethode toe te lichten.
Trauma Checklist Getroffenen
Dr. Hans te Brake legt uit hoe Ietje Boele van GGD Kennemerland stichting Impact benaderde om hen te helpen de psychosociale aspecten van de ramp in kaart te brengen. Hiervoor heeft stichting Impact, landelijk kenniscentrum voor psychosociale zorg bij schokkende gebeurtenissen, de zogeheten Trauma Checktlist Getroffenen ontwikkeld (TCG). De TCG werd gebruikt bij de screeningsinterviews, die telefonisch afgenomen werden bij de getroffenen in drie belrondes. Jolanda ten Brinke, epidemioloog bij GGD Kennemerland, licht de respons toe. Zes weken, 9 maanden en 3,5 jaar na het ongeval nemen 85, 81 en 56 getroffenen deel aan het screeningsinterview. In deze interviews wordt men bevraagd met de hulpvragen vanuit de GGD en uit de TCG of er eventuele psychische klachten spelen, waaronder PTSS klachten, depressieve klachten, angst voor vliegen of middelenmisbruik. Zo kon er op de hulpbehoeften worden ingespeeld met advies voor hulp.
Interviews
Na het screeningsinterview heeft een deel van de getroffenen (68%) ook deelgenomen aan een diagnostisch interview met onafhankelijke onderzoekers, 3,5 jaar na de ramp. Hiermee kon gekeken worden of de TCG een bruikbaar instrument is om de aanwezigheid van psychische klachten van getroffenen te voorspellen. Juul Gouweloos, beleidsadviseur Impact, vertelt dat aan de hand van de TCG goed te bepalen is of een deelnemer risico loopt op PTSS, maar dit minder goed kan voor het risico op depressie en vliegangst. Samenvattend heeft een aanzienlijk aantal getroffenen klachten na 3,5 jaar, en heeft een even aanzienlijk deel ook behoefte aan hulp. De deelnemers aan de belrondes vonden de telefonische benadering prettig en de TCG lijkt een bruikbaar instrument voor screenen op PTSS. Uit het publiek wordt er een kanttekening geplaatst, er hebben meerdere onderzoeken naast elkaar gelopen over dit onderwerp, wat belastend kan zijn voor de getroffenen, maar wat ook een mogelijke koppeling kan betekenen tussen deze onderzoeken.
Motivatie voor onderzoek
Frank Kuntz, waarnemend directeur Publieke Gezondheid GGD, neemt het woord. Hij licht kort de motivatie voor dit onderzoek vanuit zijn organisatie toe. De reden voor niet alleen directe nazorg maar ook lange termijn, is dat de GGD als taak informeren maar ook monitoren heeft. Daarnaast is de GGD er voor het collectief, dus juist als een groep getroffen wordt kijkt de GGD wat er nodig is. Verder is outreachment een motivatie, om ook mensen te bereiken die niet meteen gebruik maken van hulp. Hij nodigt Burgemeester Weterings uit om het rapport ‘Bevindingen getroffenen Poldercrash’ in ontvangst te nemen.
Andere invalshoeken
Na de pauze worden door Prof. Dr. Ira Helsloot de extra aandacht en nazorg die de belrondes hebben betekent vanuit twee andere invalshoeken benadert. Deze benadering zwengelt de discussie in de zaal meteen aan. Helsloot geeft aan dat zelfredzaamheid van de burger afneemt hoe meer hulp men krijgt. Dit rapport geeft inzichten, maar de overheid moet niet standaard bij elke ramp altijd drie belrondes aanbieden. Dit moet een afweging blijven. Ook moet de overheid goed bedenken dat er niet alleen specifieke groepen zijn die nazorg moeten krijgen, maar dat er ook individuen zijn die getroffen worden door persoonlijke rampen, die niet dezelfde aandacht en nazorg krijgen. Naar de toekomst kijken geeft hij drie overwegingen mee: helpt het echt, is het rechtvaardig voor een kleine specifieke groep en ten slotte een posititve noot; kan het zo zijn dat zo’n screeningsmethode een kosteneffectieve methode is om een klein probleemgroepje te filteren uit een grote groep wat in de toekomst geld bespaart?
Paneldiscussie
Het is tijd voor de paneldiscussie en vooral het verhaal van Helsloot zorgt geeft stof tot discussie. Deelnemers geven aan dat eerste nazorg heel belangrijk is, er een verschil is tussen pro actief en reactief reageren bij rampen en dat er wel degelijk nazorg is voor individuen. Vooral het onderwerp zelfredzaamheid roept veel vragen en dilemma’s op. Kuntz sluit de discussie af door te benadrukken dat er per ramp opnieuw bekeken moet worden wat te doen en dat kenniscentrum Impact hier een grote rol in kan spelen. De Burgemeester bedankt aanwezigen en sluit een mooie middag af.
Bevindingen getroffenen PoldercrashBevindingen getroffenen Poldercrash, samenvatting rapport
